1951’de ABD’de ölen Afrikalı-Amerikalı Henrietta Lacks’in ailesinin laboratuvar malzemeleri üreticisi Thermo Fisher Scientific aleyhine açtığı ‘haksız kazanç’ davasında taraflar arasında anlaşmaya varıldığı açıklandı.
Kanser hastası Henrietta Lacks’in ailesi, Lacks hayattayken kendisinden izin alınmadan alınan hücrelerin “süresiz olarak çoğaltılabileceğini” ve şirketin bu hücreleri satarak haksız kazanç elde ettiğini iddia etti. Lacks’in izni olmadan alınan ve onlarca yıldır biyomedikal araştırmalarda kullanılmaya devam edilen ‘ölümsüz hücreler’e açılan davada taraflar arasında varılan anlaşmanın detayları kamuoyuyla paylaşılmadı.
LABORATUVAR ŞARTLARINI SAĞLAYAN İLK HÜCRE DİZİSİ
The Guardian’ın haberine göre Lacks’in hikayesi 2010 yılında Rebecca Skloot’un ‘The Immortal Life of Henrietta Lacks’ kitabıyla gündeme geldi ve kitaptan uyarlanan ve 2017’de vizyona giren filmde başrolü Oprah Winfrey oynadı. . .
Baltimore Lacks’deki Johns Hopkins Hastanesi’nde rahim ağzı kanseri ameliyatı geçiren Henrietta Lacks’e ait ‘HeLa’ adlı hücre dizisi haberi olmadan rahim ağzından alındı. “HeLa” hücre dizisi, laboratuvar koşullarında süresiz olarak hayatta kalan ve üreyen ilk hücre dizisiydi, Lacks’ten alınan hücreler büyük ölçekte yeniden üretildi ve çocuk felcinin etkilerinden radyasyonun insan hücreleri üzerindeki etkilerine kadar dünya çapında tıbbi araştırmalarda kullanıldı. .
Lacks 1951’de 31 yaşında hayatını kaybederken, Lacks’in izni olmadan alınan hücrelerden 50 milyon ton hücre üretilmiş olabileceği tahmin ediliyor.
SÖZLEŞMENİN DETAYLARI KAMUOYUNLA PAYLAŞILMADI
Lacks’in ailesi, ölümünden yıllar sonra 2021’de Thermo Fisher şirketine federal mahkemede dava açmıştı. Aile, şirketin Henrietta Lacks’in hücrelerinden elde ettiği kârdan kendilerine “tek kuruş” verilmediğini söyledi. Thermo Fisher firmasının avukatları ve ailesi, iki yıl önce açılan davanın sonuçlanmasına yol açan anlaşmanın şartlarını kamuoyu ile paylaşmazken, her iki taraf da “anlaşmadan memnun olduklarını” söyledi. (DIŞ HABERLER)
